Ecoeficiencia e cambio climático
Eficiencia enerxética
A eficiencia enerxética, aplicación da ecoeficiencia aos recursos enerxéticos (enerxía eléctrica e combustibles), foméntase desde a Autoridade Portuaria mediante o seguimento das recomendacións da "Guía de Xestión Enerxética en Portos" (Portos do Estado, 2014) da "Guía Práctica da Enerxía: consumo eficiente e responsable" (Instituto de Diversificación e Aforro Enerxético (IDAE) do Ministerio de Industria, Turismo e Comercio, 2011), e do "Plan de Aforro e Eficiencia Enerxética" do Instituto Enerxético de Galicia (INEGA). Entre elas:
- A implantación de medidas de aforro de enerxía eléctrica tanto en edificios como en iluminación pública.
- A optimización, en función das horas de uso das tarefas de mantemento relacionadas cos cambios de aceite e lubricantes de vehículos emaquinaria.
- A organización de acción de sensibilización-comunicación, respecto á eficiencia nos consumos.
Actuacións desenroladas
Dentro do Plan de ecoeficiencia 2009-2013, efectuáronse os Diagnósticos enerxéticos do Edificio Institucional da Autoridade Portuaria e A Lonxa do porto da Coruña, elaborados polo Instituto para a Diversificación e Aforro da Enerxía do Ministerio de Industria, Enerxía e Turismo a través de *ISDEFE. Como consecuencia acometéronse unha serie de novas instalacións e contratacións:
- Implementación do sistema de iluminación con detector de presenza en escaleiras interiores de accesos ao edificio dende fachadas laterais e do acceso á a terraza superior.
- Plafóns con detectores de presenza e pulsadores con temporizador.
- Mellora das condicións de illamento na oficina da autoridade portuaria situada na Lonxa.
- Implementación da central de regulación de caldeiras para redución de consumos nas instalacións de calefacción
Ademais, executouse o proxecto de "Renovación dás instalacións de iluminación pública exterior", financiado nun 70% polo Instituto Enerxético de Galicia, que consistiu na redución da potencia lumínica da iluminación a través da instalación de reductores de fluxo e un sistema de telegestión do mesmo na dársena de Oza. Posteriormente, enmarcado en distintos proxectos e liñas de financiamento, a Autoridade Portuaria da Coruña, procedeu a:
- Realizar a conexión remota dunha coroa de luminarias (coroa de luminarias de traballo) das dúas que dispoñen as torres do porto interior, e de dous dos tres grupos de 4 luminarias (grupos de traballo 1 e grupos de traballo 2) das cinco torres do porto exterior. Isto permitiu discriminar a intensidade lumínica nas zonas onde se estea efectuando a manipulación de mercadorías, mantendo acendidas as luminarias orientadas a vixilancia (grupos e coroas de vixilancia; porto interior 2015).
- Instalar de contadores parciais e dun sistema de telegestión na rede de abastecemento de auga no porto exterior e de alumado LED na Dársena de Oza e Peirao da Palloza (2017-2018).
- Mellorar da eficiencia enerxética do sistema de iluminación do CPD e fornecer luminarias tipo led para edificio sede da Autoridade Portuaria (2019).
- Instalar a segunda fase do cambio de iluminación na Dársena de Oza (2020).
- Instalar un contador monitorado no depósito do porto exterior para o control dos volumes perdidos por mantementos nas redes contra incendios e abastecemento (2020).
- Renovar un circuíto eléctrico de iluminación do dique Barrié de la Maza e instalación de luminarias led e dos sistemas de xeración eólica e de almacenamento de enerxía eléctrica no porto exterior (2020).
- Implantar un novo sistema de alimentación solar e eólica ao faro de illas Sisargas (2021).
En 2021 púxose en marcha o Plan de eficiencia enerxética e ecoinnovación da Autoridade Portuaria da Coruña ( P3E) orientado á consecución de obxectivos de redución de consumos e de transición ao uso de enerxías renovables, e co seguimento de indicadores de desempeño enerxético e pegada de carbono. Co apoio técnico de ISDEFE (Enxeñería de Sistemas para a Defensa de España S.A., S. M.E., M. P.), no P3E acometeranse o seguintes catro fases:
Fase 1: Diagnóstico inicial
Contempla o estudo enerxético das instalacións da Autoridade Portuaria (edificios, iluminación exterior, etc.) e a análise sobre o potencial de xeración de enerxía a partir de fontes de enerxía renovable para autoconsumo. Tamén se analizará a viabilidade de modificar as pautas de mobilidade da APAC cara a outras máis sostibles que permitan optimizar os desprazamentos e diminuír o consumo enerxético, así como o impacto ambiental asociado ao sector do transporte na APAC dentro dunha iniciativa de Movilidad Sostible.
Esta fase compleméntase cunha identificación de liñas de financiamento para o desenvolvemento dos proxectos identificados.
Fase 2: política enerxética e planificación
Xunto ao desenvolvemento dunha estratexia para a mellora do desempeño enerxético da APAC, durante a fase 2 implantarase na APAC un Sistema de Xestión Enerxética conforme á norma 50001:2018 co establecemento dos obxectivos e indicadores de desempeño enerxético e de redución de pegada de CO2.
Fase 3: Implementación
Esta fase oriéntase ao desenvolvemento de proxectos concretos, a súa tramitación administrativa e a súa execución.
Fase 4: Verificación
O control de consecución dos obxectivos establecidos no Plan, a revisión de métricas e a auditoría interna do sistema de xestión da enerxía contémplase nesta fase, que ten como elemento máis relevante a realización de actividades de fomento da investigación, o desenvolvemento tecnolóxico e a innovación en cooperación con outras empresas para conseguir mellorar a eficiencia nas operacións desenvolvidas no porto, e que conlevará o cálculo da pegada de carbono nos seus alcances 1+2+3, estudo de alternativas do uso do hidróxeno verde.
Cambio Climático
O GHG Protocol, referencia internacional na contabilidade de emisións de efecto invernadoiro (GEI) define as emisións directas e indirectas da seguinte maneira:
- As emisións directas de GEI son emisións de fontes que son propiedade ou están controladas pola entidade que informa.
- Emisións indirectas de GEI son emisións que son consecuencia das actividades da entidade que informa, pero ocorren en fontes que son propiedade ou están controladas por outra entidade.
Ao tratar sobre os gases de efecto invernadoiro (GEI) referímonos a CO2 equivalente (CO2 eq), que inclúe o seis gases de efecto invernadoiro recolleitos no Protocolo de Kioto: dióxido de carbono (CO2), metano (CH4), óxido de nitróxeno (N2Ou), hidrofluorocarburos (HFC), perfluorocarburos (PFC) e hexafluoruro de xofre (SF6).
O GHG Protocol clasifica estas emisións directas e indirectas en tres alcances:
- Alcance 1: Todas as emisións directas de *GEI. Inclúe as emisións directas que proceden de fontes que posúe ou controla o titular da actividade.
- Alcance 2: Emisións indirectas de GEI derivadas do consumo de electricidade, calor, frío ou vapor de auga. As emisións da electricidade e a calor, vapor de auga ou frío adquiridos polo titular da actividade, prodúcense fisicamente na instalación onde a electricidade ou a calor son xerados. Estas instalacións produtoras son diferentes da organización da cal se estiman as emisións.
- Alcance 3: Outras emisións indirectas. Inclúe o resto de emisións indirectas. As emisións de alcance 3 son consecuencia das actividades do suxeito, pero proveñen de fontes que non son posuídas ou controladas polo suxeito. Algúns exemplos de actividades de alcance 3 son a extracción e produción de materiais adquiridos, as viaxes de traballo, o transporte de materias primas, de combustibles e de produtos (por exemplo, actividades loxísticas) ou a utilización de produtos ou servizos ofrecidos por outros.
Estes tres alcances do GHG Protocol, cando se aplican aos portos e segundo o Documento Guía do Carbon Footprinting Working Group (World Ports Climate Initiative), pódense asimilar aos seguintes:
- Alcance 1: Emisións directas de GEI pola Autoridade Portuaria. As emisións proceden de fontes baixo control operativo da Autoridade Portuaria, e inclúen vehículos da súa frota, emisións dos seus edificios (por exemplo caldeiras, xeradores, etc.), da súa maquinaria (pas, carretillas, etc.) e calquera outra fonte de emisións que sexan propiedade e estean directamente operados pola Autoridade Portuaria.
- Alcance 2 - Emisións indirectas de GEI pola Autoridade Portuaria. Estas fontes inclúen a electricidade comprada pola Autoridade Portuaria para os seus edificios e servizos.
- Alcance 3 - Outras fontes indirectas. Estas fontes son tipicamente asociados cos concesionarios e outros usuarios do porto: consignatarios (emisións dos barcos), transitarios (emisións dos seus camións), estibadores (emisións directas ou indirectas de guindastres, tolvas, cintas transportadoras, carretillas elevadoras, pas cargadoras e outros equipos de manipulación de carga), operadores ferroviarios (locomotoras de ferrocarril), naves e edificios concesionados ou autorizados, desprazamentos dos usuarios do porto, etc.
Indirecta pero claramente relacionado co fomento da efciciencia enerxética, a Autoridade Portuaria da Coruña estableceu obxectivos de redución de gases de efecto invernadoiro nos alcances 1 e 2.
Rexistro de Pegada de Carbono. Oficina Española de Cambio Climático
En setembro de 2015, a Autoridade portuaria da Coruña foi a primeira autoridade portuaria española en inscribir os seus datos de emisións de GEI no Rexistro de pegada de carbono, compensación e proxectos de absorción de CO2 da Oficina Española de Cambio Climático, considerando os alcances 1 e 2 nas súas actividades de dotación de servizos e espazos nas instalacións da Autoridade Portuaria da Coruña, incluíndo ambas as dársenas.
Segundo o P3E, e para manter a redución da nosa pegada ao redor dun 5 % adicional, acometeranse as seguintes iniciativas:
- Rehabilitación enerxética dos edificios da APAC.
- Mellora da eficiencia enerxética das instalacións de iluminación exterior.
- Implantación de instalacións de EERR para autoconsumo.
Documentación so dispoñible en castelán
Documentos
Guía de Xestión Enerxética en PortosGuía práctica da enerxía: Consumo eficiente e responsable
Certificado pegada de carbono